zondag 23 november 2014

De mens heeft geen eigen vrije wil


"De handeling vindt plaats, maar er is niet iemand die hem doet."
~ Siddharta Gautama (Buddha)

Je ouders, familie, je verstand, aangeboren gezondheid, uiterlijk, geslacht, opvoeding, schoolkeuze, seksuele voorkeur, karakter, smaak, geboorteplaats, zijn allemaal zaken waar je zelf totaal geen invloed op hebt, maar die bij elkaar wel al voor zo'n 80% bepalend zijn voor het verloop van je leven.

De vrije wil is slechts een idee dat mensen hebben, omdat we het sterke gevoel hebben dat we volledig zelf bepalen welke activiteiten en handelingen we uitvoeren. Maar dat gevoel berust op een illusie.


Toeval bestaat niet

Wat wij toeval noemen, is in feite een onvermijdelijke samenloop van omstandigheden. Laten we een voorbeeld geven van deze onvermijdelijkheid. Het tegenkomen van een bekende op een onverwachte plaats wordt vaak toevallig genoemd. Maar als er iets een onvermijdelijke samenloop van omstandigheden is, is het wel zo'n toevallige ontmoeting. U ging immers bewust op een bepaald moment de deur uit en ging een zekere route afleggen. Aangezien uw kennis eveneens op een zeker moment een bepaalde route ging afleggen is het volkomen logisch en onvermijdelijk dat u elkaar tegen komt. Het is net zo toevallig/onvermijdelijk als dat u onbekende persoon-X tegen het lijf loopt.

Interessant filmpje over wetenschappelijk onderzoek naar de vrije wil:


Een mens is een vallende steen

Als je een steen van een rots gooit stuitert hij, afhankelijk van wat hij onderweg tegenkomt, alle kanten op. Blijkbaar zonder systeem en volkomen toevallig. Maar dit is bedrog, want als die steen onder exact dezelfde omstandigheden een tweede keer naar beneden werd gegooid, zou die tot op de mm nauwkeurig precies dezelfde route afleggen en dus dezelfde bewegingen en stuiteringen maken. Er is namelijk slechts een weg mogelijk bij een bepaalde windrichting, steenvorm, rotsbegroeiing, afstand, enz.

Het leven van een mens kun je vergelijken met die vallende steen. Wij worden ook van een rots gegooid op moment dat we geboren worden. We denken weliswaar dat we onze eigen route kiezen, maar dit is bedrog aangezien onze route wordt bepaald door de persoon die we zijn (de vorm van de steen) en de dingen/mensen die we tijdens ons leven tegenkomen (de vorm en begroeiing van de rots).


Product van onze ouders en omgeving

Een mens is eigenlijk volledig het product van z'n ouders. Zij waren het die de steen hebben gemaakt en van de rots hebben gegooid. Als baby ben je sowieso 100% het product van je vader en je moeder, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Maar ook daarna heb je als opgroeiende volwassene geen invloed op je ontwikkeling. Je ouders voeden je immers op, terwijl tante, opa, buurman en oma ook hun invloed doen gelden. Ook wat je op school en in de buurt allemaal tegenkomt heb je volstrekt niet in eigen hand. Het is dus geen toeval wie en wat je allemaal ervaart, maar het zijn onvermijdelijke samenlopen van omstandigheden, die je lot en leerproces bepalen. Want ook je ouders hebben slechts ten dele in de hand wie je onderwijzers zijn, welke (verkeerde) vriendjes en vriendinnetjes je ontmoet, welke dingen je ziet, welke ervaringen je opdoet, wat je op TV voor leuks en/of ellende ziet. Op je vorming en ontwikkeling heb je dus zelf geen invloed, hoewel je leraren en ouders je ongetwijfeld inprenten dat jezelf verantwoordelijk bent voor je handelen, het goede moet doen en het slechte moet laten. Dat is natuurlijk prima want daar steek je het nodige van op.


Meerderjarig

Eindelijk ben je dan volwassen en zelf verantwoordelijk voor je doen en laten. Als je het geluk heb gehad dat je een goede opvoeding hebt gehad en je ouders je geleerd hebben dat je sociaal moet zijn en moet werken voor de kost, zal het wel lukken een gezin te stichten. Hoewel verliefd worden op een "toevallig" passerende schoonheid, ook meer met onbeheersbare driften te maken heeft dan met een vrije wil. En dat je die mooie meid zou tegenkomen was onvermijdelijk omdat zij net als jij op de gedachte kwam die middag een eindje te gaan wandelen. Je hebt dus echt niet in de hand met wat voor een type je gaat samenleven.


Het vervolg van de vallende steen

Als vallende steen ben je inmiddels van vorm veranderd, want je bent scherfjes en moleculen kwijtgeraakt door de (harde) aanrakingen met de rots. Misschien ben je ook wel wat gepolijst, omdat je een tijdje door een rivier met in een kolkende stroomversnelling bent meegevoerd. Je bewegingen worden daardoor wat anders, maar dat heb je zelf niet in de hand want dat is allemaal onder invloed van die onvermijdelijke zwaartekracht gebeurd.


Belangrijke beslissingen in het leven

Het lijkt of we die autonoom uit vrije wil doen. Maar in werkelijkheid geven onze hormonen, ons aangeboren karakter, onze ervaringen ons verstand datgene in, wat onvermijdelijk bij ons hoort. We kunnen niet anders dan onze programmering ons stuurt.

Als je de filmbeelden van je leven terugdraait en dus in omgekeerde richting terugziet begrijp je dat je steeds maar op één manier kon handelen, namelijk zoals heeft plaatsgevonden. Dan besef je ook dat er in feite geen slechte en geen goede mensen bestaan, aangezien de mens een product is van ouders en omstandigheden, die onvermijdelijk gaat handelen op de manier waarop hij/zij heeft gehandeld.

Maar toegegeven: op het moment dat we onrecht ervaren, of mooie dingen ons raken, worden ons handelingen en gedachten bepaald door (combinaties van) emoties, driften, gevoelens, ervaringen, verstand. Dan zijn we bovenstaande theorie even vergeten, gelukkig.

Bron: http://bit.ly/Artikel-VrijeWil

woensdag 1 oktober 2014

Wat is verliefdheid?



Was I ever in love?

I called it love

I mean - it felt like love

There were moments when...

Well, there were moments when...
~ Agnetha Faltskog || Past, present & future

Verliefdheid op het eerste of tweede gezicht? 

Verliefdheid kan grofweg op twee manieren ontstaan. Het kan zijn dat het object van verliefdheid een vriend of vriendin is, die je al heel lang goed kent. Langzaam merk je dat je behalve de gebruikelijke vriendschapsgevoelens een ander soort gevoel voor die persoon begint te ontstaan. En opeens ben je verliefd.

De andere manier is 'liefde op het eerste gezicht'. Je ziet een persoon voor de allereerste keer en 'weet' intuïtief dat je op hem of haar verliefd kunt worden. Dit wordt allemaal voor je geregeld in je brein. Hierin speelt geur, lichaamsbouw en symmetrie een grote rol. 

Ontmoet je de persoon vaker, dan is de verliefdheid inderdaad al gauw een feit. Verliefdheid is niet tegen te houden. Het is er of het is er niet. Ook kun je geen enkele keuze maken wat je ermee wilt doen. Je brein staat volledig op zijn kop. Verliefdheid is ook niet te bestellen. Je kunt het niet zoeken, forceren of creëren. Het is vergelijkbaar met een chemische reactie die wel of niet gebeurt. 


En meestal gebeurt het maar enkele malen in je leven.

Verliefdheid is een vonk die overslaat

Al eeuwenlang wordt het subtiele gevoel van verliefdheid beschreven als een van de beste en mooiste gevoelens ter wereld. Dit komt doordat je brein, als je verliefd bent, veel endorfine (gelukshormoon), oxytocine (knuffelhormoon) en dopamine (beloningshormoon) aanmaakt.

In de eerste plaats is er meestal een fysieke aantrekkingskracht, hoewel dat niet een voorwaarde is. Omgekeerd kan ook: Je voelt je lichamelijk tot iemand aangetrokken, maar bent toch niet verliefd. Als dit het geval is, spreken we alleen van lust. 

Verliefdheid is een optelsom van meerdere dingen: Het is een overslaande vonk die het emotionele als ook het fysieke verbindt. Pas als deze 'chemistry' tussen twee personen duidelijk voelbaar wordt, is er sprake van een beginnende verliefdheid. Een expressie van intense gevoelens. Verliefdheid wortelt daarom diep in de 'mind', en soms ben je er zelf niet eens bewust van dat het gebeurt. Omdat je het niet verwachtte, of omdat je jezelf niet begrijpt. Precies die emoties horen erbij. Men zegt dan: 'het gebeurde gewoon', bijna alsof de emoties buiten jezelf omgaan. 

En dat is ook zo. 

Verslaafd aan verliefdheid

Verliefdheid voelt als een sterke band tussen jou en degene op wie je verliefd bent. Je voelt je bijzonder plezierig en opgewonden in de nabijheid van die persoon, zoekt diegene steeds op en wordt zelfs nog verliefder als de ander de verliefdheid bevestigt. Dat hoeft niet met woorden te gebeuren, het kan ook een gebaar zijn, bijvoorbeeld een bepaalde blik, een knik met het hoofd of zelfs een stilte. Als de verliefdheid zich nog verder ontwikkelt zul je merken dat het werkt als drugs. Je wordt er bijna letterlijk verslaafd aan. 

De wereld ziet er opeens stukken beter uit, het optimisme viert hoogtij en je voelt je zielsgelukkig.

Fysiologische studies lieten zien dat (de eerder genoemde) neuro-chemische stoffen en hormonen iemands gewaarwording zodanig aantasten dat je de ander als mooier en beter ziet dan hij/zij werkelijk is. 

'Liefde is blind' berust ook op dat principe.


Symptomen

Iedereen kent wel het gevoel van 'vlinders in de buik', trillende handen, blozen en transpiratie. Maar dat is deels door nervositeit, als gevolg van de spanning die door het lichaam raast. Er zijn veel meer tekenen van verliefdheid, die overigens stukken leuker zijn:

  • Aan de ander denken. Het bekendste symptoom van verliefdheid is dat je hele tijd aan het object van je liefde denkt. Je denkt terug aan de leuke momenten of verlangt naar een volgende ontmoeting. Je fantaseert over nog meer leuks en kunt je slecht concentreren op je werk. Ben je samen met anderen, dan dwalen je gedachten steeds af. Soms brengt zo'n gedachte een glimlach op je gezicht.
  • Je ziet de ander 'overal'. Wie verliefd is, wordt in het dagelijks leven steeds weer aan die ander herinnerd. Je relateert elke handeling die je doet, of iets dat je ziet, aan degene die je hart snel doet kloppen. Zo worden zelfs de stomste routineklusjes nog leuk, omdat alles 'gekleurd' is door de verliefdheid.
  • Aandacht voor uiterlijk. Als je verliefd bent wordt je uiterlijk opeens veel belangrijker. Je wilt je aantrekkelijk maken voor de ander, en bekommert je meer dan ooit om je kleding en haarstijl. Ook zie je er als vanzelf beter uit, omdat je lijkt te stralen.
  • Immuun voor andere mensen. Een fikse verliefdheid zorgt ervoor dat je anderen nauwelijks nog ziet staan. Ook vind je verder niemand anders aantrekkelijk. De wereld wordt klein en draait enkel om het object van de verliefdheid. Exen verbleken of worden radicaal vergeten.
  • Muziek, maar nu anders!. Je hebt de behoefte naar bepaalde muziek te luisteren. Romantische muziek ligt voor de hand, maar dat hoeft niet per se. Het kan ook zijn dat je -alleen of samen- een nummer zoekt dat op jullie beiden slaat, en deze voor nu en altijd associeert met de verliefdheid.
  • Fantaseren over de toekomst. Ben je zwaar verliefd dan denk je eraan hoe het is om met de ander te trouwen, in een huis te wonen en kinderen te krijgen. Vrouwen hebben dit toekomstbeeld vaker en eerder voor ogen dan mannen.
  • Vergeten van tijd, plaats en geld. Dimensies als tijd en plaats raken naar de achtergrond. Het maakt niet meer uit hoe laat het is, waar je bent en of iets geld kost. Wie zwaar verliefd is, leeft in een wereld die een stuk zonniger is dan de harde realiteit!
  • Interesse in ander. Ben je verliefd, dan wil je alles over die ander weten, je pluist de persoon uit op internet, en kan urenlang praten over alles dat met de ander te maken heeft. Je wilt elk detail uit het leven van de ander weten en wilt de dingen doen die de ander ook doet.
  • Inhoud gesprekken vergeten. Ben je - smoorverliefd - in gesprek met de ander, dan kan het desondanks zijn dat je alles vergeet waar jullie over spreken. Gesprekjes tussen twee verliefden gaan meestal nergens over. Het is 'het bij elkaar willen zijn' wat telt. Niet de precieze inhoud van de gesprekken.

Dit was een korte uitleg over verliefdheid en hoe het ongeveer werkt. Het is een heel bijzonder natuurverschijnsel die zich alleen bij mensen - op deze manier -manifesteert. 
Volgens mij wel iets om trots op te zijn. 

Maar hoe geniaal en hoger ontwikkeld we onszelf ook vinden, is verliefdheid gewoon deel van onze 'programmering' en ontwikkeling.   

We blijven gewoon (wat slimmere) dieren. 

woensdag 17 september 2014

Waarom gaan wij vreemd?

Waarom wij vreemdgaan
De mens is van nature niet monogaam. Toch geloven wij heilig in een 'happily ever after' als we de prins op het witte paard hebben gevonden. Maar niet iedereen blijft altijd even trouw. Seksuologen over de hele wereld onderzochten waarom.
 
Niet alleen mannen, maar ook vrouwen kunnen eindeloos fantaseren over spannende avontuurtjes met de buurman. Of je baas. Of die ene man die je hebt ontmoet in de kroeg. Gelukkig voert niet iedereen deze intieme dromen ook daadwerkelijk uit. Maar waarom krijgen we weke knieën bij het zien van een aantrekkelijke man of vrouw? Ook al zijn we zielsgelukkig met onze partner?

Lust is je leven
Met een grootschalig onderzoek dat wereldwijd bij 100.000 mensen is gedaan, zochten seksuologen een antwoord op deze vragen. Het onderzoek, The Normal Bar genaamd, had een verrassende uitkomst: wij als mens hebben lust nodig om te overleven. Het menselijk ras heeft een sekslibido ontwikkeld, die bedoeld is voor meerdere partners. 
 



Tot de dood ons scheidt
In het kader van de evolutie hebben wij een partner nodig om ons voortbestaan vast te stellen. Als onze partner komt te overlijden, blijft de overblijver alleen achter. Met als risico dat, wanneer er geen nieuw liefje wordt gevonden, de overblijver alleen sterft. En de kans dat een soort, wij mensen in dit geval, uitsterft, wordt daarmee groter. 
 
Het zit daarom in onze natuur om als een soort voorbereiding te fantaseren over alternatieve partners. Mocht de relatie letterlijk eindigen tot de dood jullie scheidt, dan kun jij verder. "We hebben deze seksuele fantasieën dus in zekere zin nodig", zeggen de seksuologen. 

Maar het sprookje hoeft nu niet gelijk in duigen te vallen. Onze belofte van trouw en het besef dat als we deze breken, zorgt ervoor dat we wel drie keer nadenken voor we vreemdgaan. Kun jij toch met een gerust hart je vent vertrouwen.

De meeste mannen zijn min of meer monogaam. Maar waarom eigenlijk? Al decennia wordt die vraag door de wetenschap besproken. De voordelen van monogamie voor vrouwen zijn evident. Een mensenkind opvoeden kost vele jaren: mensenkinderen blijven lang afhankelijk van ouderlijke zorg. Dus is het praktisch voor een vrouw om daar de hulp bij te hebben van de verwekker.
Maar wat is – evolutionair gezien – het belang van de man om bij vrouw en kind te blijven. Heel lang gold als theorie dat de man dezelfde drijfveer heeft als de vrouw. Het is ook in zijn belang dat het goed gaat met zijn nakomeling. En dus helpt hij bij het grootbrengen van het kind.
Maar twee studies die onlangs verschenen vinden dat geen bevredigende verklaring, met name omdat dat mede-opvoeden pas speelt als het kind een jaar of ouder is. De eerste tijd kan een vrouw het net zo goed – of beter – af zonder man.


Een van de twee studies waar Business Insider over bericht gaat daarom uit van een andere aanname. Die is gebaseerd op studie van het gedrag van heel veel soorten primaten. Vrouwelijke primaten blijven onvruchtbaar zolang ze hun baby zogen. Een rivaal die een vrouwtje wil hebben kan dus zorgen dat zij weer vruchtbaar wordt door het jong te doden. Die angst zou lang geleden mensen-mannen er toe hebben gebracht bij hun nakomeling en diens moeder te blijven: zorgen dat een concurrent het kind niet dood maakt. En vanuit die aanwezigheid zou de vaderlijke zorg zijn gegroeid.
De tweede studie komt met een andere verklaring. In de oertijd waren mensen schaars. Als je als man dus een vrouw had veroverd dan kon je daar maar beter zuinig op zijn, want een andere vrouw had je niet zo maar gevonden. 


En zo werden we monogaam.

zondag 24 augustus 2014

Onze schepping van God

''God is eeuwig, alwetend, geestelijk, één, vrij en harmonie. Omdat Hij dit ook zo wil ervaren ontstaan er tegenstellingen.

Voor zijn eeuwigheid kwam er tijdelijkheid.
Voor zijn alwetendheid kwam er onwetendheid.
Voor zijn geestelijkheid kwam er materie.
Voor zijn eenheid kwam er individualiteit.
Voor zijn vrijheid kwam er beperking.
Voor zijn harmonie kwam er chaos.

Alles wat er is, is God.''

Mensen willen voor alles wat ze niet kunnen begrijpen een antwoord. Als er geen duidelijke antwoorden waren grepen mensen zich vast aan het meest voor de hand liggende.
Wanneer het vierduizend jaar geleden begon te onweren was de eerste logische verklaring - van de bevolking die destijds leefden - dat het een 'bovennatuurlijk verschijnsel' was.
Ze wisten niet beter.

Dit soortgelijke fenomeen is volgens mij ook ontstaan toen mensen begonnen om God - als scheppende kracht - tot een persoon te 'degraderen'.
Er moest een logischer beeld van hem gemaakt worden. Anders zouden we er gezamenlijk niet in kunnen geloven. Ook is het een logische verklaring voor de 'perfecte werking' van ons menselijk lichaam... We zijn immers in zijn evenbeeld geschapen.
Ook al spreken velen van deze oude tradities zichzelf ongelofelijk tegen, blijven ze voor mij wel begrijpelijk. Wel moet ik hier bij zeggen; ''Begrijpelijk voor die tijd.''

Tegenwoordig weten we veel meer. Het Christendom heeft in het jaar 325 na Christus zijn officiële opmars gemaakt na de besluiten van de Eerste Concilie van Nicea. In deze raad besprak keizer Constantijn I met een paar honderd bisschoppen de toekomst van hun religie. De bekendste onderwerpen in deze concilie waren o.a. de christologische kwestie betreffende de aard van Jezus en zijn relatie tegenover (de persoonlijke) God de Vader, de opstelling van het eerste deel van de geloofsbelijdenis (die vandaag te dag nog in elke kerkdienst gereciteerd wordt), het schrijven en van het Nieuwe Testament, het regelen van de datum-berekening van Pasen en Kerst en de bekendmaking van het vroege kerkelijke rechtssysteem.

Dit alles deed Constantijn I jammer genoeg niet om alle bewoners van zijn keizerrijk een duidelijk beeld te geven van de nieuwe religie, maar om macht. En hier is het volgens mij fout gegaan. De overlevering van de werkelijke boodschap van Jezus en andere figuren uit de Bijbel werd vertroebeld.

Het hele christelijke geloof dat vandaag de dag wordt beoefend door nog sommigen in Nederland (en nog velen in de wereld), is allemaal gebaseerd op de uitkomsten van die Eerste Concilie.
Dit baat me geen zorgen en erg vindt ik het ook niet, want ik deed er vroeger ook vrolijk aan mee. Niet dat ik daar een keus in had, maar laten we het daar nu niet over hebben.

Wel vind ik het belangrijk dat mensen afweten van de geschiedenis van 'hetgeen' waar ze in geloven. Hoe het tot stand is gekomen, hoeveel doden ervoor gevallen zijn.. En misschien nog belangrijker: ''Waar het op gebaseerd is.'' Wat velen vaak over het hoofd zien is het feit dat alle grote religies, die vandaag te dag worden uitgeoefend, er niet vanaf 'het begin der tijden' waren. De stromingen van vandaag zijn voortgevloeid uit veel ouderen en veel onbekendere stromingen, waar bijna niemand meer vanaf weet.
Hierover vond ik gisteravond een plaatje. Het is een Engelstalige afbeelding waar heel overzichtelijk wordt geïllustreerd waar alle geloven en mythologische stromingen vanaf stammen.
En wat ik hier persoonlijk interessant aan vind is het feit dat ze uiteindelijk allemaal afstammen uit dezelfde globale animistische stroming.



Animisme en Pantheïsme. Het geloof in het leven. Het geloof in krachten van de natuur. Het geloof in de band tussen jou en de natuur.

Is dit niet de verwaterde essentie van alle geloven? De eenheid van ons allen, overschreeuwd door macht en egocentrisme. Macht en egocentrisme behoren natuurlijk ook tot die éne natuur, het is menselijk. Het belemmerd wel de kijk op de puurheid.

Het belemmerd het beeld dat we van de ware natuur van God hebben.

Dus belemmerd het ook automatisch de ware natuur van... onszelf.

''God gooit een steen, en de steen zegt; ik vlieg.'' ~ Baruch Spinoza  

©Thyme van den Beuken




Bronnen:

1. Athanasius: Select Works and Letters, Deposion of Arius.
2. Athanasius: Select Works and Letters, To the Bishops of Africa.
3. Socrates and Sozomenus Ecclesiastical Histories, Sozomen, Ecclesiastical History, Chapter XVII, Of the Council convended at Nicea on Account of Arius. 
4. Theodoret, Jerome, Genadius & Rufinus: Historical Writings, Theodoret, Ecclesiastical History, Book I, Chapter VI, General Council of Nicea.
5. Nicea Myths: Common Fables About The Council of Nicea and Constantine. 
6. Encyclopaedia Britannica. 11th ed. Vol. 2. 1911: ''Animism''. 

zaterdag 23 augustus 2014

Interview met Gerben van Vliet over non-dualiteit

NTV:
Wat betekend non-dualiteit volgens jou, Gerben?

Gerben:
Non-dualiteit is een filosofisch systeem dat verwijst naar niet-tweeheid.

NTV:
En wat betekend die niet-tweeheid voor jou?

Gerben:
Voor mij is het een ontdekking van iets dat ik altijd al wist, maar nooit bij stil had gestaan. Het is een verschuiving van perspectief. Het verschuift van "ik ben een persoon, met een vrije wil, die in een wereld leeft, die ervaringen heeft", naar "ik ben de waarnemer van al die ideeën en tegelijkertijd ben ik niets anders dan die ideeën zelf".

NTV:
Duidelijk verwoord! Heeft dit 'weten' je leven veranderd?

Gerben:
Het leven, zoals dat wordt genoemd, gaat gewoon door. Samen met alle leuke en vervelende facetten ervan. Alleen wordt ontdekt dat er niemand is die het ondergaat, of het ervaart. Het wordt een soort denkbeeldig toneelstuk met denkbeeldige acteurs. In "gewone mensentaal" heeft dit wel geresulteerd in een relaxter leven. Ervaringen blijven minder hangen, en het wordt niet persoonlijk genomen. Omdat die persoon niet bestaat.

NTV:
Duidelijk Gerben. Er wordt vanuit een ander oogpunt naar 'het leven' gekeken. Hoe reageert je naaste omgeving hierop?

Gerben: 
Dat is heel tegenstrijdig, eigenlijk. Ik merk dat ik mensen soms minder kan bieden dan voorheen. Als het allemaal wat minder serieus wordt genomen, wordt daar niet altijd positief op gereageerd. Anderzijds, juist omdat het niet zo serieus meer is, kan ik ook meegaan in andermands problemen of soortgelijke zaken. Maar dan niet meer met het idee dat dat iets is wat er niet zou moeten zijn. Al met al veranderd er iets in de manier hoe ik mensen benader. Sommige mensen die problemen bij je ventileren, merken dat hun gevoel minder wordt beantwoord. Maar ben ik in een geduldige bui, wordt er misschien wel in meegegaan. Heel verschillend dus.

NTV:
Goed! Probeer je in een geduldige bui andere mensen ook non-dualiteit uit te leggen? Of hou je het liever voor 'jezelf’?

Gerben:
Dat heb ik in het begin wel vaak gedaan, maar ik kwam vaak van de koude kermis thuis. Ik vond het zo'n mooie ontdekking dat ik het iedereen wilde vertellen. Nu het langer geleden is heb ik dat niet zo meer. Ik doe het nu alleen als iemand geïnteresseerd is. Wel leuk dat de neurowetenschap er tegenwoordig goed bij aansluit. Zo kan het in principe ook op de wetenschappelijke manier verteld worden. Roeland de Looff heeft er een boek over geschreven.

NTV:
Je benoemde de nieuwe bevindingen van de neurowetenschap. Denk je dat hierdoor meer mensen bij het concept 'non-dualiteit' zullen stranden?

Gerben:
Ja, ik denk dat het hierdoor toegankelijker wordt gemaakt. Door de wetenschap krijgt zo'n muffe Indiase filosofie wel meer frisheid! Haha. En tegelijkertijd, omdat de non-dualiteit verder gaat in hun benadering, kan de neurowetenschap een goed opstapje zijn.
Veel vragen die beginnende zoekers hebben kunnen door de wetenschap al zijn opgelost.

NTV:
Duidelijk! Ook noemde je net Roeland de Looff. Hij geeft lezingen en bijeenkomsten over non-dualiteit en wordt daarom door sommige een advaita-leraar genoemd. Heb jij zelf iets met die traditionele leraar-op-leerling-methode die al eeuwen lang, in de Advaita Vedanta-traditie, wordt beoefend?
(Wel moet ik zeggen dat naar mijn mening Roeland niet de meest 'typische leraar' is).

Gerben:
Vroeger was er geen andere manier om dit over te brengen, dan van leraar op leerling. Ik heb zelf ondervonden dat, na veel boeken gelezen te hebben, het goed geweest is een aantal advaita-leraren ontmoet te hebben. Ik ben naar bijeenkomsten gegaan. Satsangs, zoals dat heet. Het zijn vraag-antwoord sessies in groepsverband, zoals die eeuwen geleden ook al in India werden gehouden. Het was voor mij alleen al verhelderend om te zien dat de leraar helemaal geen speciaal persoon was. Gewoon iemand zoals jij en ik. Dus dat misverstand werd toen ook opgelost.
Tegenwoordig zijn er zo veel manieren om de boodschap over te brengen. Nog steeds worden er door het hele land satsangs gehouden. Maar daarnaast kun je boeken lezen van verschillende mensen, op internetforums kijken, chatten met leraren. Het grote verschil is nu ook dat je met veel verschillende leraren in contact kan komen. Vroeger was je vaak op één leraar aangewezen. Nu kun je hier en daar wat shoppen en kijken wie je het meest aanspreekt.

NTV:
Goed Gerben. Je beschrijf de grote getale platformen en manieren waarop mensen informatie kunnen vinden over dit onderwerp.
Hoe kijk jij tegen oefeningen aan zoals meditatie en/of yoga?
Denk je dat mensen in die stilte 'het' ook kunnen zien?

Gerben:
Door de boeken die ik had gelezen, had ik veel informatie tot me genomen. En veel daarvan ook aangenomen voor waar. Het was in mijn geval goed eens zelf te kijken of het wel echt waar was, wat ik las. Dus, gedachten werden onder de loep genomen, gevoelens werden eens beter bekeken. Alle ideeën die ik over de wereld had werden eigenlijk op losse schroeven gezet. Het onderzoeken van die dingen heb ik het beste kunnen doen in stilte. Niet met wierook, of met andere sfeerbepalende dingen, maar gewoon stil zitten. En eens goed kijken hoe het zit. Dit zou je een meditatie kunnen noemen, en het kan zeker helpen omdat er rust voor nodig is om te ontdekken wie je bent.
Van yoga heb ik geen verstand, maar probeer gewoon alles uit zou ik zeggen. Als het voor jou werkt dan maakt het niet uit wat het is; rituelen, yoga-oefeningen, New-Age muziek. Zolang bovenstaande maar niet als doel op zich wordt gebruikt. Het is meer een soort instrument.
Correctie: Ideeën die ik over de wereld, én over mezelf, had.

NTV:
Hoe ben je zelf met het concept 'non-dualiteit' in aanraking gekomen?

Gerben:
Ik kreeg een aantal jaren geleden te maken met verslaving, en een angststoornis. Op een gegeven moment ben ik, via een therapeut die ik destijds had, in aanraking gekomen met spiritualiteit. En toen ik merkte dat spiritualiteit vaak meer vragen opleverde dan er werden opgelost, ben ik verder gaan zoeken en bij non-dualiteit terechtgekomen.

NTV:
Je benoemde dat je iets aan het zoeken was. Heb je dat nu gevonden? Weet je  wat je destijds zocht?

Gerben:
Ik zocht naar waarheid. Eigenlijk over hoe de wereld in elkaar zat. Of ik dat nu heb gevonden... Ja en nee. Ja omdat ik heb ontdekt wie ik ben, namelijk "datgene" dat de wereld mogelijk maakt en dat ik tegelijkertijd die wereld ben, inclusief ikzelf als persoon. Dus de vraag is eigenlijk opgelost. En nee, omdat ik er achter kwam dat er dus geen absolute waarheid in de wereld is te vinden.

NTV:
Mooi verwoord Gerben. Gezien mijn tijd naderen we het einde van dit interview. Wel wil ik nog één ding van je vragen. Ik zou elk interview graag willen afsluiten met een mooie 'quote'. Weet jij een mooie uitspraak van iemand anders, of misschien van jezelf, over dit onderwerp?

Gerben:
Jan Koehoorn vind ik heel helder.
''Als er geen bewustzijn is, is er niks om in te verschijnen. Dus daaruit volgt dat iets dat in bewustzijn verschijnt, niets anders kan zijn dan bewustzijn.''

NTV:
Bedankt voor de uitspraak. Ook wil ik wil je bedanken voor je woorden en tijd! Wie weet tot een volgende keer.

Gerben:
Graag niet gedaan! Haha.
















Interviewer: Thyme van den Beuken

woensdag 20 augustus 2014

Wat is een depressie?

Ik heb dit stukje al een tijdje geleden in elkaar gezet en met de recente dood van acteur en komiek Robin Williams leek het me wel een goed moment om dit onderwerp eens verder te belichten.

Eén op de tien mensen krijgt in zijn leven te maken met een ernstige depressie, waarbij het gevoel van eigenwaarde en het humeur zo diep zinken dat het bestaan ondraaglijk lijkt. Je voelt je gevangen in je eigen omgeving. Je vindt nergens meer plezier in, vermijdt contact met andere mensen en wordt gekweld door problemen en (zelfmoord)gedachten.

Depressie beïnvloedt naast het rationele gedeelte in de hersenen vaak ook lichamelijke processen, slaapproblemen, vermoeidheid, minder eetlust en een verstoorde spijsvertering.

Onderzoekers denken dan ook dat depressies niet op één plek in de hersenen tot stand komt, maar dat de ziekte ontstaat als zenuwprocessen in verschillende delen van de hersenen uit balans raken. Al in 1999 bewees Helen Mayberg, die nu aan de Emory University School of Medicine in Atlanta, Georgia (VS) werkt, dat als de depressie bij patiënten afname na behandeling, de activiteit in twee gebieden van de buitenste laag van de frontale kwab steeg, en daalde in een ander deel van de hersenschors, dat diep in de hersenen ligt.
Als gezonde proefpersonen aan iets triests moesten denken en in een korte, depressie-achtige toestand vervielen, gebeurde juist het tegengestelde: de activiteit daalde in de twee buitenste gebieden van de hersenschors en steeg in het diepere deel.

Dit diepliggende gebied in de hersenen noemen we Brodmann area 25 (zie afbeelding).
En het blijkt van doorslaggevende betekenis te zijn voor de ontwikkeling van depressie.


De meeste mensen zien depressies als een kleine neerslachtige bui, die iedereen wel eens heeft. Toch zit dat werkelijk heel anders. De gedachten en stofjes die een gedeprimeerd-brein produceren werken zo intens in op het lichaam dat de mensen zichzelf letterlijk 'gevangen' voelen.

Vaak hoor je mensen zeggen: ''Zie het toch van de positieve kant. Het komt wel weer goed.''
Nou, als het zo makkelijk was, was er volgens mij niemand meer depressief. Je kunt zo'n dergelijke uitspraken vergelijken met het vertellen tegen een coma-patiënt dat hij of zij wakker moet worden.
Als de hersenen alle delen verdoven die je 'normaal' laat functioneren is dat toch onmogelijk?

Onze hersenen zijn de bestuurders en keuze-maak-machines van het lichaam. Er zit geen mannetje in het hoofd van iemand met een depressie, maar er raken (zoals ik hierboven al schreef) zenuwprocessen uit balans. Dit komt door honderden uitwendige factoren waar we óók geen controle over hebben. Zelfs genetische aanleg kan een rol spelen. Zo hebben kinderen van ouders met een depressie drie keer zo grote kans om het ook te krijgen.

Je omgeving speelt ook een grote rol. Depressies komen wat vaker voor bij mensen met een lage opleiding, mensen zonder een betaalde baan of met tijdelijk werk, inwoners van grote steden, alleenstaanden, gescheiden mannen, gedetineerden en vluchtelingen in asielzoekerscentra.
Ook hebben de levensgebeurtenissen van mensen grote invloed. Mishandeling en verwaarlozing tijdens de jeugd maken de kans groter.
Het meemaken van traumatische gebeurtenissen bij volwassen spelen ook mee. Dit verklaard bijvoorbeeld depressies bij vluchtelingen.
Depressie kan ook een reactie zijn op pijn of verlies - verlies van werk en relaties of weten dat een (lichamelijke) ziekte het leven korter zal maken.

Bij sommige ziektes als kanker, beroerte, multiple sclerose, ziekte van Parkinson, hormonale aandoeningen, infecties of stofwisselingsziektes is depressie weer een verschijnsel van die ziekte. En niet te vergeten zijn er ook verschillende medicijnen zoals bloeddrukverlagers, hormonen, en Parkinson-middelen die depressies kunnen veroorzaken.

Dit zijn nogal wat oorzaken op een rij voor die 'simpele' uit-balans-raking van zenuwprocessen. Heel interessant allemaal, maar wat ik ook met dit stukje wil bereiken is mensen laten zien dat je een depressie écht een ziekte mag noemen. In de eerste zin van dit artikel benoemde ik de dood van acteur en komiek Robin Williams en zijn recente dood, die een prikkel vormde om dit artikel opnieuw te schrijven.

Over zijn overlijden las ik een mooi stuk op het internet. Ik kan de titel van het artikel niet honderd procent reproduceren maar het was zoiets als: ''Robin Williams did not die from suicide'', ''Robin Williams is niet gestorven door zelfmoord''. Het klonk eerst als een 'lokkende' titel die een journalist had bedacht om mij het stuk eerder te laten lezen, maar niets was minder waar. In het stuk beweerde de schrijver dat de titel ook daadwerkelijk klopte. Zover ik wist is de acteur dood aangetroffen in zijn woning, waarin hij zelfmoord had gepleegd door ophanging.

''Ohjeej'', dacht ik. ''Zit ik weer op zo'n 'conspiricy-site' waarin beweerd wordt dat alle bekende dode mensen ergens in een grot leven en niet echt dood zijn.''

Maar ook die gedachten bleek niet waar te zijn. De schrijver eindigde het artikel met een mooie zin, die het hele stuk en de titel liet kloppen. En met deze zin wil ik dit artikel afsluiten.

''Robin Williams didn't die from suicide. He died from depression.'' 

©Thyme van den Beuken